దేవుళ్ల సొమ్ము దేవుళ్లకే — సుప్రీంకోర్టు గరిష్ఠ హెచ్చరిక

కేరళలోని ఆలయాలు తమ నిధులను సహకార బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ చేస్తే, అవసరమైన సమయంలో ఆ నిధులు తిరిగి ఇవ్వడానికి నిరాకరించిన సంఘటనపై సుప్రీంకోర్టు తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేసింది.
దేశంలోని దేవాలయాల నిధులు భక్తుల నుంచి సమర్పితమైన పవిత్రమైన ఆస్తి అని, వాటిని ఆర్థికంగా ఇబ్బందుల్లో ఉన్న సహకార బ్యాంకుల మనుగడ కోసం ఉపయోగించడం పూర్తిగా తప్పు అని స్పష్టం చేసింది.

సుప్రీంకోర్టు ధర్మాసనం ప్రధాన న్యాయమూర్తి సూర్యకాంత్, జస్టిస్ బాగ్చి ఈ విచారణలో కీలక వ్యాఖ్యలు చేశారు.

అసలు వివాదం ఎలా మొదలైంది?

కేరళలోని త్రునెల్లి మహావిష్ణు ఆలయం సహా పలు ఆలయాల నిధులను దేవస్థానం బోర్డు సహకార సంఘాల బ్యాంకుల్లో స్థిర డిపాజిట్లుగా పెట్టింది.

కానీ డిపాజిట్ గడువు ముగిసిన తర్వాత:

• ఆలయ అధికారులు నిధులు విత్‌డ్రా చేసుకోవడానికి వెళ్లగా,

• బ్యాంకులు షాక్ ఇచ్చాయి:
  “మా సొసైటీ ఆర్థిక ఇబ్బందుల్లో ఉంది… మీ డిపాజిట్లు ఇప్పుడే ఇవ్వలేం” అని చెప్పారు.

ఈ నిర్ణయం ఆలయ బోర్డును తీవ్ర సంక్షోభంలోకి నెట్టింది.

9 కోట్ల రూపాయలు మాత్రమే… మిగతా 9 కోట్లు + వడ్డీ బాకీ

త్రునెల్లి ఆలయానికి చెందిన మొత్తం 18 కోట్ల రూపాయలు ఈ బ్యాంకుల్లో ఉన్నాయి.

• రెండేళ్లలో 9 కోట్లు మాత్రమే విత్‌డ్రా అయ్యాయి

• ఇంకా 9 కోట్లు + రూ.1.13 కోట్లు వడ్డీ బ్యాంకులు ఇవ్వలేదు

ఇదే కారణంగా:

1. జిల్లా కోర్టు

2. తర్వాత కేరళ హైకోర్టు

రెండింటికీ ఆలయ అధికారులు వెళ్లాల్సి వచ్చింది.

2025 ఆగస్టులో హైకోర్టు ఆలయానికి అనుకూలంగా తీర్పు ఇచ్చినా,
సహకార బ్యాంకులు తీర్పును అమలు చేయకుండా సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించాయి.

సుప్రీంకోర్టు యొక్క కఠిన వ్యాఖ్యలు

సుప్రీంకోర్టు ఈ కేసు విచారణలో సహకార బ్యాంకులను తీవ్రంగా ప్రశ్నించింది:

• “దేవుళ్ల సొమ్ము దేవుళ్లకే… ఆ డబ్బును మీ సంస్థల రక్షణ కోసం ఎలా వాడతారు?”

• “భక్తులు సమర్పించిన నగదు పవిత్రమైనది… ఆ నిధులను మీ ఇబ్బందులు తీరేందుకు వాడటం చట్టవిరుద్ధం.”

• “కో-ఆపరేటివ్ సొసైటీలు డిపాజిట్లు సేకరించడం కూడా నిబంధనలకు వ్యతిరేకం.”

అదే సమయంలో సుప్రీం మరిన్ని సూచనలు చేసింది:

• ఆలయాల డబ్బును జాతీయ బ్యాంకుల్లో పెట్టి ఎక్కువ వడ్డీ రావాలని

• ఆ వడ్డీని ఆలయ సంరక్షణ, అభివృద్ధికి ఉపయోగించాలని

రెండు నెలల్లోపు మొత్తం డబ్బు తిరిగి చెల్లించండి: సుప్రీంకోర్టు ఆదేశం

తిరునెల్లి సర్వీస్ కోఆపరేటివ్ బ్యాంక్,
మనంతవాడి కోఆపరేటివ్ అర్బన్ సొసైటీ,
సుశీలా గోపాలన్ వనితా కోఆపరేటివ్ సొసైటీ,
మనంతవాడి రూరల్ కోఆపరేటివ్ సొసైటీ,
వయనాడ్ టెంపుల్ ఎంప్లాయీస్ కోఆపరేటివ్ సొసైటీ…

ఈ సంస్థలు:

• ఆలయానికి బాకీ ఉన్న మొత్తం డిపాజిట్లు

• వడ్డీతో సహా

రెండు నెలల్లోపు తప్పనిసరిగా చెల్లించాలి అని సుప్రీం ఆదేశించింది.

ఆటంకం ఉంటే, బ్యాంకులు మళ్లీ హైకోర్టును ఆశ్రయించవచ్చు — కానీ అదీ కేవలం గడువు కోసం మాత్రమే అని సుప్రీం స్పష్టం చేసింది.

మొత్తం గా చెప్పాలంటే

సుప్రీంకోర్టు తీర్పు ఒక విషయం స్పష్టంచేసింది:

దేవాలయ నిధులు భక్తులకు చెందినవి — వాటిని ఆలయ అభివృద్ధి కోసం తప్ప మరెక్కడా వినియోగించరాదు.
కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంకుల ఆర్థిక పరిస్థితి ఎంత దయనీయమైనా,
భక్తుల సమర్పించిన పవిత్ర నిధులను వారు నిలువరించడం తీవ్ర లోపం.

సుప్రీం ఇచ్చిన ఆదేశం దేశంలోని అన్ని దేవాలయాలకు, దేవస్థాన బోర్డులకు ఒక ముఖ్య సందేశం:
డిపాజిట్లు పెట్టేటప్పుడు జాతీయ బ్యాంకులను మాత్రమే ఎంచుకోవాలి.