భారతదేశంలో డిజిటల్ చెల్లింపుల విధానాన్ని పూర్తిగా మార్చిన UPI ఇప్పుడు روزుకు కోట్ల లావాదేవీలను నిర్వహిస్తోంది. అయితే ఈ భారీ వినియోగాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకుని సైబర్ నేరగాళ్లు కొత్తరకం స్కామ్‌లతో యూజర్లపై దాడులు పెంచారు. QR కోడ్ రివర్స్ పేమెంట్, UPI కలెక్ట్ రిక్వెస్ట్ మోసాలు, స్క్రీన్ షేరింగ్ ట్రాప్స్, క్లోన్ యాప్ ఫ్రాడ్స్, సిమ్-స్వాపింగ్ వంటి కొత్త ట్రిక్స్ రోజురోజుకూ పెరుగుతున్నాయి. చిన్న తప్పిదం కూడా యూజర్ బ్యాంక్ ఖాతాను ఖాళీ చేసే ప్రమాదం కలిగిస్తుంది. UPIను పూర్తిగా సురక్షితంగా ఉపయోగించాలంటే ఈ స్కామ్‌లను అర్థం చేసుకోవడం, ముందుగానే జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం తప్పనిసరి. ఇప్పుడు ప్రధానంగా జరుగుతున్న పెద్ద స్కామ్‌లను ఒక్కొక్కటిగా చూద్దాం.
QR కోడ్ రివర్స్ పే స్కామ్:
ప్రస్తుతం ఎక్కువగా జరుగుతున్నది QR కోడ్ రివర్స్ పేమెంట్ మోసం. స్కామర్లు “ఈ QR కోడ్ స్కాన్ చేస్తే నాకే డబ్బు వస్తుంది” అని చెప్పి యూజర్లను నమ్మిస్తారు. కానీ వాస్తవానికి QR కోడ్ స్కాన్ చేసే వ్యక్తే డబ్బు పంపుతాడు. అందువల్ల QR స్కాన్‌పై ఆధారపడిన మోసాలు అత్యంత ప్రమాదకరం. ఒకసారి స్కాన్ చేసిన తరువాత కొన్ని సెకన్లలోనే ఖాతా నుంచి మొత్తం డబ్బు మాయమవుతుంది.
UPI కలెక్ట్ రిక్వెస్ట్ ఫ్రాడ్:
UPI Collect Request కూడా పెద్ద ఎత్తున పెరిగిన స్కామ్. యూజర్ ఫోన్‌లో “అప్రూవ్ చేస్తే డబ్బు వస్తుంది” అనే నోటిఫికేషన్ పంపి మోసం చేస్తారు. కానీ అప్రూా్ చేసిన వెంటనే డబ్బు మీ ఖాతా నుంచి స్కామర్ల ఖాతాకు వెళ్తుంది. అర్థం కాకుండా Accept/Approve చేసినా కూడా పెద్ద నష్టం జరిగే అవకాశం ఉంది. అందుకే Collect Requestsను ఎప్పుడూ రెండుసార్లు చెక్ చేయాలి.
క్లోన్ UPI యాప్‌లు:
ఫేక్ UPI యాప్స్ ప్రస్తుతం అత్యంత ప్రమాదకరంగా మారాయి. ఇవి అసలు యాప్స్‌లా కనిపిస్తాయి కానీ అనధికార APK ఫైళ్లు. ఇలాంటి యాప్స్ ఇన్‌స్టాల్ చేసిన వెంటనే మీ కాంటాక్ట్స్, SMSలు, బ్యాంక్ OTPలు, UPI PIN వంటి మొత్తం డేటాను దోచేస్తాయి. తరువాత మీ కాంటాక్ట్స్‌కి కూడా నకిలీ పేమెంట్ రిక్వెస్ట్‌లు పంపే అవకాశం ఉంటుంది. అందుకే యాప్స్‌ను ఎల్లప్పుడూ అధికారిక App Store నుంచే డౌన్‌లోడ్ చేయాలి.
స్క్రీన్ షేరింగ్ యాప్ మోసాలు:
కస్టమర్ కేర్ పేరుతో AnyDesk, TeamViewer వంటి స్క్రీన్ షేరింగ్ యాప్స్ ఇన్‌స్టాల్ చేయమని చెప్పే స్కామ్‌లు వేగంగా పెరుగుతున్నాయి. ఈ యాప్స్ ఇన్‌స్టాల్ చేసిన తరువాత మీ ఫోన్ స్క్రీన్ మరియు మీరు టైప్ చేసే ప్రతి OTP, PIN నేరుగా స్కామర్లకు వెళ్లిపోతాయి. కేవలం 5 నిమిషాల్లోనే బ్యాంక్ ఖాతాను ఖాళీ చేయగల సామర్థ్యంతో ఇవి అత్యంత ప్రమాదకరమైన మోసాలు.
UPIలో తప్పక పాటించాల్సిన భద్రతా జాగ్రత్తలు:
UPI PINను ఎప్పుడూ ఎవరికీ చెప్పకూడదు. QR కోడ్ స్కాన్ చేసి డబ్బు రాదని గుర్తు పెట్టుకోండి. UPI Collect Requestsను వేరిఫై చేయకుండా అప్రూా్ చేయకండి. అధికారిక యాప్స్ కాకుండా ఏ అనుమానాస్పద APKను డౌన్‌లోడ్ చేయవద్దు. కస్టమర్ కేర్ పేరుతో స్క్రీన్ షేర్ చేయడం పూర్తిగా మానేయాలి. ఈ చిన్న జాగ్రత్తలు మీ బ్యాంక్ ఖాతా, వ్యక్తిగత డేటా మరియు డబ్బును పెద్ద స్కామ్‌ల నుండి శాశ్వతంగా కాపాడగలవు.