పాక్ అణు కేంద్రాలపై దాడికి నాడు ఇందిరా అంగీకరించలేదు — CIA మాజీ అధికారి సంచలన వ్యాఖ్యలు!

భారత మాజీ ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ దేశ భద్రతకు సంబంధించి తీసుకున్న ఒక కీలక నిర్ణయం మరోసారి చర్చనీయాంశంగా మారింది. అమెరికా సెంట్రల్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ (CIA) మాజీ అధికారి రిచర్డ్ బార్లో తాజాగా చేసిన వ్యాఖ్యలు రాజకీయ వర్గాల్లో, అంతర్జాతీయ వేదికల్లో పెద్ద చర్చకు దారితీశాయి. ఆయన ప్రకారం, 1980లలో ఇండియా–ఇజ్రాయెల్‌లు కలిసి పాకిస్థాన్‌లోని కహుతా అణు కేంద్రంపై వైమానిక దాడి చేయాలనుకున్నా, ఆ ప్రణాళికను ఇందిరా గాంధీ చివరి నిమిషంలో తిరస్కరించారని వెల్లడించారు.

కహుతా అణు కేంద్రంపై రహస్య ప్రణాళిక!

బార్లో వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం, పాకిస్థాన్ అణు ఆయుధాలను అభివృద్ధి చేస్తున్న సమయంలో, ఇండియా మరియు ఇజ్రాయెల్ ఆ కేంద్రాన్ని ధ్వంసం చేయాలని భావించాయి. కహుతా న్యూక్లియర్ ఫెసిలిటీ (Pakistan’s Kahuta nuclear facility) అణు బాంబు తయారీలో కీలక స్థావరంగా ఉన్నందున, ఈ దాడి ద్వారా పాకిస్థాన్ అణు సామర్థ్యాన్ని ప్రారంభ దశలోనే నిలిపేయాలని ఉద్దేశించారు.

ఇజ్రాయెల్‌కి అయితే ఈ చర్య వెనుక మరో కారణం కూడా ఉంది — పాకిస్థాన్ అణు సాంకేతికత ఇరాన్ లేదా ఇతర దేశాలకు చేరకుండా అడ్డుకోవడం. అయితే, బార్లో ప్రకారం, ఆ సమయంలో ఇందిరా గాంధీ ఈ ఆపరేషన్‌కు ఆమోదం ఇవ్వలేదు.

 

ఇందిరా నిర్ణయంపై CIA అధికారి వ్యాఖ్యలు

రిచర్డ్ బార్లో మాట్లాడుతూ, “ఇందిరా గాంధీ అంగీకరించి ఉంటే, అనేక భవిష్యత్ సమస్యలకు పరిష్కారం దొరికేది. కానీ ఆమె జాగ్రత్తతో వ్యవహరించారు. రాజకీయ, అంతర్జాతీయ ఒత్తిళ్ల మధ్య ఈ నిర్ణయం తీసుకోవడం ఆమె వ్యూహాత్మక దృష్టిని చూపుతుంది,” అని అన్నారు.

అయితే ఆయన అభిప్రాయం ప్రకారం, అప్పటి అమెరికా అధ్యక్షుడు రోనాల్డ్ రీగన్ కూడా ఈ దాడిని బలంగా వ్యతిరేకించేవారని పేర్కొన్నారు. ఎందుకంటే ఆ సమయంలో అమెరికా, సోవియట్ యూనియన్ ప్రభావాన్ని అఫ్గానిస్తాన్‌లో అడ్డుకోవడానికి పాకిస్థాన్ సహకారంపై బలంగా ఆధారపడి ఉంది.

 

అమెరికా–పాక్ వ్యూహాత్మక సంబంధం

బార్లో వివరించిన ప్రకారం, 1980లలో అమెరికా, పాకిస్థాన్‌ను ఒక కీలక మిత్ర దేశంగా భావించింది. అఫ్గానిస్తాన్‌లో సోవియట్ ప్రభావానికి వ్యతిరేకంగా అమెరికా గూఢచార కార్యకలాపాలు సాగించేందుకు పాక్ మద్దతు అత్యంత అవసరం అయింది. కాబట్టి, ఇజ్రాయెల్ ప్రతిపాదించిన పాకిస్థాన్ అణు కేంద్రాలపై దాడి యాజమాన్యానికి రీగన్ ప్రభుత్వం వ్యతిరేకించిందని చెప్పారు.

 

పాకిస్థాన్ యొక్క ప్రతిస్పందన

ఆ సమయంలో పాకిస్తాన్ అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ (PAEC) చీఫ్ హె మునీర్ అహ్మద్ ఖాన్, అమెరికాను నేరుగా హెచ్చరించాడని బార్లో చెప్పారు. “అమెరికా పాకిస్థాన్ సహకారాన్ని తగ్గిస్తే, అఫ్గాన్ విషయంలో సహాయం నిలిపేస్తామని పాక్ హెచ్చరించింది,” అని ఆయన తెలిపారు.

 

ఏక్యూ ఖాన్ మరియు కహుతా కేంద్రం

పాక్ అణు పితామహుడు ఏక్యూ ఖాన్ ఆధ్వర్యంలో కహుతా న్యూక్లియర్ సెంటర్ నిర్మించబడింది. తర్వాత 1998లో పాకిస్థాన్ తన తొలి అణు పరీక్ష నిర్వహించి అణు దేశాల జాబితాలో చేరింది.

 

ఇందిరా గాంధీ నిర్ణయంపై చారిత్రాత్మక దృష్టి

ఇందిరా గాంధీ అప్పట్లో ఈ ఆపరేషన్‌కి ఆమోదం ఇవ్వకపోవడం — భారత విదేశాంగ విధానం, అంతర్జాతీయ సమతుల్యతను కాపాడిన నిర్ణయమని కొందరు నిపుణులు భావిస్తున్నారు. కానీ కొందరు మాత్రం — “ఆ సమయంలో దాడి జరిగి ఉంటే పాకిస్థాన్ అణు సామర్థ్యం పూర్తిగా ఆగిపోయేది” అని అభిప్రాయపడుతున్నారు.

ఏది ఏమైనా, ఇందిరా గాంధీ తీసుకున్న ఈ వ్యూహాత్మక నిర్ణయం ఇప్పటికీ చరిత్రలో చర్చనీయాంశంగానే నిలిచింది.