ఢిల్లీ పేరు మారబోతుందా? మహాభారత కాలం ‘ఇంద్రప్రస్థ’ పేరుతో సంచలనం

భారత రాజధాని ఢిల్లీ ఇప్పుడు మళ్లీ దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారింది. కారణం — భారతీయ జనతా పార్టీ ఎంపీ ప్రవీణ్ ఖండేల్వాల్ చేసిన ఒక ప్రతిపాదన. ఆయన తాజాగా పార్లమెంట్‌లో ఢిల్లీ పేరును **“ఇంద్రప్రస్థ”**గా మార్చాలని సూచించారు. ఈ ప్రతిపాదనతో చరిత్ర, సంస్కృతి, రాజకీయాల మధ్య మరో ఆసక్తికర చర్చ మొదలైంది.

మహాభారత కాలం నుంచి ఉన్న పేరు

‘ఇంద్రప్రస్థ’ అనే పేరు భారతీయ సంస్కృతిలో అతి పురాతనమైనది. మహాభారతం ప్రకారం, పాండవులు హస్తినాపురం నుండి కొత్త రాజధానిగా నిర్మించిన నగరం ఇదే. ఈ నగరమే తర్వాత కాలంలో ఢిల్లీగా రూపాంతరం చెందిందని పురాణాలు చెబుతాయి.

ఎన్నో చారిత్రక ఆధారాలు, పురావస్తు పరిశోధనలు కూడా ఈ ప్రాంతం మహాభారత కాలం నాటి “ఇంద్రప్రస్థ” అని సూచిస్తున్నాయి. కాబట్టి ఢిల్లీకి ఆ పేరు ఇవ్వడం ద్వారా భారతదేశపు పురాతన వారసత్వాన్ని సజీవంగా ఉంచే ప్రయత్నం అవుతుందని అనేక సంస్కృతి నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.

సంస్కృతికి ప్రాధాన్యం

ప్రస్తుతం ఢిల్లీ పర్యాటక శాఖ, సాంస్కృతిక శాఖలు కలిసి పలు కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాయి. ఇటీవలే పురానా కిల్లా వేదికగా ‘ఇంద్రప్రస్థ ఉత్సవ్’ పేరుతో అద్భుతమైన సాంస్కృతిక వేడుకలు జరిగాయి. ఈ కార్యక్రమాల్లో భారత ప్రాచీన చరిత్ర, రాజసాంప్రదాయాలు, యుధ్ధకళలు, నాట్యరూపాలు వంటి అంశాలను ప్రదర్శించారు.

ఈ ఉత్సవాల ఉద్దేశ్యం ప్రజలకు “మహాభారత కాలం ఢిల్లీ” గురించి అవగాహన కల్పించడం, ఆ సంస్కృతిని మళ్లీ ప్రజల మదిలో నిలబెట్టడం.

అధికారిక నిర్ణయం ఇంకా లేదు

ఇంద్రప్రస్థ పేరుతో సాంస్కృతిక ఈవెంట్లు నిర్వహిస్తున్నా, ఇది ప్రస్తుతం కేవలం సాంస్కృతిక స్థాయిలో ఉన్న ప్రతిపాదన మాత్రమే. కేంద్ర ప్రభుత్వం లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇంకా ఈ మార్పుపై ఎటువంటి అధికారిక నిర్ణయం తీసుకోలేదు.

ఎంపీ ప్రవీణ్ ఖండేల్వాల్ అభిప్రాయం ప్రకారం, ఢిల్లీ పేరు ఇంద్రప్రస్థగా మార్చడం ద్వారా ప్రపంచానికి భారతదేశపు ప్రాచీన నాగరికత, సంస్కృతి గొప్పతనాన్ని తెలియజేయవచ్చు. ఇది ఒక గౌరవప్రదమైన చారిత్రక గుర్తింపుగా నిలుస్తుందని ఆయన పేర్కొన్నారు.

ప్రజల స్పందన

ఈ ప్రతిపాదనపై సోషల్ మీడియాలో భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. కొందరు ప్రజలు ఇంద్రప్రస్థ అనే పేరు చరిత్రను ప్రతిబింబిస్తుందని, అది భారతీయ సంస్కృతిని గౌరవించే అడుగు అని అంటున్నారు.
మరింతమంది మాత్రం “ఢిల్లీ అనే పేరు ఇప్పటికే ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రసిద్ధి పొందింది, దానిని మార్చడం గందరగోళం కలిగించవచ్చు” అని అభిప్రాయపడుతున్నారు.

చారిత్రక దృక్పథం

ఇంద్రప్రస్థ ప్రస్తావన కేవలం మహాభారతంలోనే కాదు, పలు పురాతన గ్రంథాల్లో, బౌద్ధ, జైన సాహిత్యంలో కూడా ఉంది. పురావస్తు పరిశోధకులు చేసిన తవ్వకాలలో కూడా ఈ ప్రాంతంలో ప్రాచీన నాగరికత అవశేషాలు లభించాయి.
కాబట్టి, ఢిల్లీకి “ఇంద్రప్రస్థ” అనే పేరు ఇవ్వడం కేవలం ఒక రాజకీయ నిర్ణయం కాదు, భారతీయ మూలాలను పునరుద్ధరించే చారిత్రక ప్రయత్నం కూడా అవుతుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

ముగింపు

ఇప్పటివరకు ఇది కేవలం ప్రతిపాదన మాత్రమే అయినప్పటికీ, దేశవ్యాప్తంగా ఈ అంశం పెద్ద చర్చకు దారితీసింది. “ఇంద్రప్రస్థ” అనే పేరు మళ్లీ ఢిల్లీలో సజీవం కావడం ఒక చారిత్రక పరిణామం కావచ్చు. ఇది సంస్కృతిని గౌరవించాలనే ఉద్దేశంతో మొదలైన ప్రయత్నం అయినా, భవిష్యత్తులో రాజకీయ ప్రాధాన్యాన్ని కూడా పొందే అవకాశం ఉంది.