జమిలి ఎన్నికల చుట్టూ వేగంగా మారుతున్న రాజకీయ పరిణామాలు

భారత రాజకీయాల్లో భారీ చర్చకు కారణమైన జమిలి ఎన్నికలు (One Nation – One Election) పై కేంద్రం కీలక అడుగులు వేస్తోంది.
ఢిల్లీ కేంద్రంగా జరుగుతున్న చర్చలు, న్యాయపరమైన అభిప్రాయాలు, పార్లమెంటరీ పరిశీలనలు—all సమాంతర ఎన్నికల దిశగా వేగంగా కదులుతున్నాయి.

ఈ నేపథ్యంలో జాయింట్ పార్లమెంటరీ కమిటీ (JPC), లా కమిషన్ తో నిర్వహించిన తాజా చర్చలు అత్యంత ప్రాధాన్యంగా మారాయి.

---

రాష్ట్రాల ఆమోదం అవసరం లేదని లా కమిషన్ తేల్చిచెప్పింది

జమిలి ఎన్నికలకు సంబంధించిన బిల్లులు రాష్ట్ర శాసనసభల ఆమోదం లేకుండానే ముందుకు వెళ్లవచ్చని
23వ లా కమిషన్ చైర్మన్ జస్టిస్ దినేశ్ మహేశ్వరి స్పష్టం చేశారు.

లా కమిషన్ ప్రధాన వ్యాఖ్యలు:

• రాజ్యాంగంలోని 368వ అధికరణ ప్రకారం ఈ మార్పులకు రాష్ట్ర అసెంబ్లీల ఆమోదం అవసరం లేదు

• ప్రతిపాదిత బిల్లులు రాజ్యాంగ మౌలిక స్వరూపం పై ఎలాంటి ప్రభావం చూపవు

• సమాఖ్య నిర్మాణాన్ని భంగపరచే మార్పులు ఇవికావు

• లోక్‌సభ, రాష్ట్ర శాసనసభల ఎన్నికలను ఒకేసారి నిర్వహించడం వల్ల పౌరుల ఓటు హక్కుకు ఎలాంటి నష్టం లేదు

• రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికల చట్టాలు రూపొందించేది పార్లమెంట్‌కే పూర్తి అధికారం

ఈ వ్యాఖ్యలతో కేంద్రానికి చట్టపరమైన మార్గం మరింత స్పష్టమైంది.

---

జేపీసీ చర్చలు ముగింపు దశలో — ఫిబ్రవరిలో నివేదిక ప్రవేశపెట్టే అవకాశం

జాయింట్ పార్లమెంటరీ కమిటీ ఇప్పటికే పలు నిపుణులు, సంస్థలతో చర్చించింది.
ఇక మరో రెండు నెలల్లో మిగతా చర్చలు పూర్తిచేసి వచ్చే బడ్జెట్ సమావేశాలకు ముందు తుది నివేదిక సిద్ధం చేయనుంది.

ఈ నివేదికను ఫిబ్రవరి బడ్జెట్ సమావేశాలలో పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టే అవకాశాలు బలంగా కనిపిస్తున్నాయి.

---

ఎన్నికల కమిషన్ అధికారాలపై వచ్చిన సందేహాలు నివృత్తి

82A (3), 82A (5) వంటి క్లాజుల కింద ఎన్నికల కమిషన్‌కు అదనపు అధికారాలు ఇవ్వడం మీద వచ్చిన సందేహాలను లా కమిషన్ పూర్తి స్థాయిలో క్లియర్ చేసింది.

లా కమిషన్ వివరణ:

• రాజ్యాంగంలోని 324వ అధికరణ కింద ఇప్పటికే విస్తృత అధికారాలు ఉన్నాయి

• కొత్త క్లాజులు ఆ అధికారాలను స్పష్టీకరించే విధంగా మాత్రమే ఉంటాయి, అదనపు వివాదాలకు దారి తీసేలా కావు

ఇది జమిలి ఎన్నికల అమల్లో కీలక అడుగు.

---

కేంద్ర నిర్ణయంపై రాజకీయ ఉత్కంఠ

జేపీసీ నివేదిక తర్వాత కేంద్రం తీసుకునే తుది నిర్ణయం రాజకీయంగా కీలకంగా మారనుంది.
జమిలి ఎన్నికలు అమల్లోకి వస్తే:

• ఎన్నికల ఖర్చు భారీగా తగ్గుతుంది

• తాత్కాలిక మోడల్ కోడ్ ప్రభావం తగ్గుతుంది

• పరిపాలన సమర్థత పెరుగుతుంది

• అన్ని రాష్ట్రాల్లో ఒకేసారి ఎన్నికలు జరుగుతాయి

అయితే ప్రతిపక్షం దీనిపై విమర్శలు చేస్తున్నందున పార్లమెంటులో చర్చలు వేడెక్కే అవకాశం ఉంది.

---

మొత్తం గా చెప్పాలంటే

జమిలి ఎన్నికలపై లా కమిషన్ ఇచ్చిన స్పష్టమైన అభిప్రాయం కేంద్ర ప్రభుత్వానికి పెద్ద బలం.
రాష్ట్రాల ఆమోదం అవసరం లేదన్న నిర్ణయం, రాజ్యాంగపరమైన అడ్డంకులను తొలగించినట్లే.
ఇప్పుడు ప్రధానంగా చూడాల్సింది —
జేపీసీ నివేదిక ఎలా ఉంటుందో, కేంద్రం బడ్జెట్ సమావేశాల్లో ఏ నిర్ణయాలు తీసుకుంటుందో.

మొత్తానికి, భారత ఎన్నికల వ్యవస్థలో భారీ మార్పుకు దారితీసే ఈ ప్రతిపాదనపై దేశవ్యాప్తంగా ఉత్కంఠ పెరుగుతోంది.